براہوئی پوسکنا شاعری سرہال نا رد اٹ

براہوئی عشقیہ شاعری آداکان مست پٹ وپولی وڑاٹ قلم تو ہرفنگ تنے ولے ہیت و گپ تران و بحث آتیٹی ’’عشقیہ‘‘ نا دروشینک پاننگانے و استعمال مسونے دنتو عشقیہ شاعری ہمو وڑنا شاعری کن پاننگ اک و پاننگانے ہراٹی عشق و حسن، مہرو محبت، درد و فراق نا سرحال آک مونی ہتنگر سرحال آ مستی ہیت کننگ آن مست اسہ سوال ئس داہم ودی مریک کہ امروشاعری ئس مرے یعنی ہراسرحال نا شاعری ءِ دنکہ مزاحمتی، قومی اصلاحی یا رزمیہ یا پین پین وڑنا شاعری دافتیٹی شیئرنوشتوک نا مہرومحبت‘ خواری‘ عشق وجوزہ غاک اوار مریرہ ولے موضوع وسرحال ءِ آسان وایلوبشخ آتیان جتا کننگ کن عشقیہ شاعری ہمو وڑنا شاعری پاننگ اک ہراٹی زلف، رخسار‘ حسن و عشق یا ہندا سرحال آتون خڑک و تفوک آ ہر شاعری ءِ پاننگ اک۔

سرحال وموضوع ءِ جتا کننگ ءِ تو ننے براہوئی عشقیہ شاعری نا پٹ و پولی جاچ ئس ہلوئی تمک او خاص وڑاٹ براہوئی جدید شاعری ٹی عشقیہ شاعری نا زمان و مکان نا دنگ ءِ کشوئی مریک دنتو براہوئی خلقی شاعری ٹی ہم عشقیہ رنگ و رجحانک ملیرہ ولے داڑے براہوئی جدید شاعری ہرانا بناء ءِ 0 6 9 1 ء آن کیرہ دا دور ٹی تخلیق مروکا براہوئی شاعری ٹی عشقیہ موضوع وسرحال آتا زی آ ہیت و گپ کروئی مریک۔

براہوئی عشقیہ شاعری نا رداٹ 8 4 9 1 ء آن تا 0 8 9 1 ء اسکان نا دورٹی سجفوکا شیئرآتیٹی ایلو سرحال آتون اوار اوار عشقیہ شاعری ہم دوبریک ہندا دور براہوئی جدید شاعری نا بنائی آ دورءِ یعنی داٹی فکرو خیال آتا بسنی فن و فنکاری آن بلدی باز کم شاعرآتے سماءِ دا دورٹی پیرمحمد نیمرغی، بابا عبدالحق لاکھوریانی، اسحاق سوز، میر بشیراحمد لہڑی، عبدالغفور احسن خارانی‘ کریم بخش سائل، رئیس نبی داد لانگو‘ مولوی نوراحمد محمدشہی‘ جوہر براہوئی آستا شیئری تخلیق آک کتابی دروشم تیٹی ملیرہ ہرافتیٹی براہوئی عشقیہ شاعری نا وڑک دو بریک۔

داکان بیدس ہندا دورنا نیامکیو بشخ یعنی 0 7 9 1 ء و داکا پد نا شینک مروکا براہوئی رسالہ، احوال، الس وایلم ٹی ہم گڑاس عشقیہ موضوع تا زی آ براہوئی شہ پارہ غاک دو بریرہ ہرافتیٹی نادر قمبرانی، محمدوفا بلوچ، محمودخان حسنی ‘ ملک محمد رمضان بلوچ‘ صالح محمد درد‘ عزیز مینگل‘ ریحان جانی رئیسانی‘ رزاق صابر‘ عبدالباقی درخانی‘ حبیب اللہ جتک‘ عبدالرحمان کرد، حکیم فیض محمد فیض، سید شاہنواز شاہ، تراب لاڑکانوی، اسلم پروانہ، عادل قلندرانی، محمدحسن غمخوار و گڑاس پین شاعرآتا پنک اوار و ہرافک 0 7 9 1 ء   آن تا 0 8 9 1 ء اسکان تینا شیئرآتے رسالہ واخبارتیٹی چھاپفیرہ و دافتا شاعری ٹی ہم عشقیہ سرحال آتیا شیئردوبریک۔

بڑزکو دورنا شاعرآتا کہ ذکرکننگا دافتیٹی پیرمحمد نیمرغی، اسحاق سوز‘ مولاناعبدالغفور احسن خارانی، میر شیراحمد لہڑی نا شاعری ٹی عشقیہ سرحال آتیا مواد ایلوفتیان زیات دو بریرہ و بیدس بشیرلہڑی آن ایلو شاعرآتا اسٹ آن زیات کتاب آک ہندا دورٹی چھاپ مسونو ہرافتیٹی عشقیہ شاعری نا اسہ بھلو و بنیادی ءُ مواد ئس پٹ و پول کن رسینگک۔

پٹ وپول نا دابشخ نا بناء پیرمحمد نیمرغی نا عشقیہ شاعری آن کینہ ہرانا 8 4 9 1 ء ٹی ’’بازار سخن نیمرغی‘‘ نا پنٹ کتاب چھاپ مریک داٹی نیمرغی حسن و عشق ‘درد فراق نا ساعت آتے تینا شیئرسیٹی داوڑ درشان کیک۔

سہب شام ای کیوہ فریاد گل بدن نا یاد ٹی

کیک فغان نالہ، بلبل خاص چمن نا یادٹی

دے و نن ای ہوش بیہوش دوتخوکوسینہ غا

است ٹی لگار تیرآک طوفگن نا یادٹی

اخد ر بیہوش مریو ای است ٹی شوق زیادہ ءِ

مثلٹ گنوک نا کیوہ ہیت خاص گلبدن نا یادٹی

کل تو ہرغاو کریٹ ای کسس ءِ باور بتو

خیال کریٹ است سد ٹکر مس لال بسن نا یاد ٹی (73 )۔

پیرمحمد نیمرغی نا شاعری ٹی ہجر فراق ، درد، بے وسی نا احساس آک گیشتری رسینگرہ نیمرغی ناٹوکر نا اندازہ ءِ درست کننگ کن اسحاق سوز نا دا ہیت آن کمک ملیک ’’ پیرمحمد نیمرغی، اسہ وخت ئس قلات آہنا تو ایڑے نماز نا وخت اسک تو خان نا مسیت ٹی نیمرغی بے ہرفنگ آن بانگ تس و نماز کرے خان احمدیار خان ءِ نیمرغی نا گھٹ دوست بس اودے تینا مسیت ٹی موزن تخا مسیت نا ہٹ و پیر داوڑ اسک او اراتیان مچہ بڑزا اسک ہرانا داپار ہیپار حویلیک و اراک ریسہ غا اسر نیمرغی ہراوخت آذان تسکہ تو اسہ ارائسے آن نیاڑی ئس ہر آزان نا وخت آ نیمرغی ءِ ہراکہ ہندن دا سلسلہ برجا مس ہڑتوماتا است ٹی اسہ ایلوکن مہرو محبت ودی مس نیمرغی نیاڑی ءِ برام کننگ خواہسکہ تو اونا ایلم تون سنگتی ءِ شروع کرے مرسہ ہنسہ نیمرغی ءِ دعوت کننگا تو ہیت ہیت ٹی نیمرغی تینا رشتہ نا گپ ءِ کرے ولے نہ ناورندی بس انتیکہ نیاڑی سید خاہوت آن تعلق تخاکہ ہندا نیام اٹ اسہ وار ولدا نیمرغی رسال راہی کرے تو نہ نا ولدی دوارہ بس اسہ وخت ئس نیمرغی خان تون زکرکرے تو خان اودے تسلی تس کہ ای دورہ سے آ ہننگٹ پدا بسٹ نا سانگ ءِ کینہ ہندا نیام اٹ نیمرغی ہم قلات آن منہ وخت کن پیشن ہنا تو مسڑ نا خیال کہ نیمرغی ءِ اونا ایلم و سیال آک دھڑکو تسونو نیاڑی تینا عشق نا فراق ٹی کزیت کیک ہراتم نیمرغی پدا قلات آ بریک تو سماء تمک تہ کہ ہمونیاڑی وفات کرینے ہراڑان پد نیمرغی ہم قلات ءِ الیک تو اونا قبرآ کائک دا شیئر ءِ تفک:

دلربا الا ہنا ہچ تپرہ ای کیو امر

مس باہوٹ لحد نا ہچ تپرہ ای کیو امر

غمتے پاریٹ مچ مبوکان لحد نا خلسہ خلین

است دروہا تس یار نا ہچ تپرہ ای کیو امر

پاریٹ موت ءِ لحدٹی کان کیو ملاقات یارتو

پارے حکم اف رب نا ہچ تپرہ ای کیو امر

۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

بس کنا یادا اے وختس قبرءِ معشوق نا خناٹ

لہر جو شان است نا صبرآن ہیت آتے پلاٹ

ہرچہ ہیتس استٹی چاسہی کرے کل ءِ زبان

است مس رسوا دنیاٹی یارنا روضہ ءِ خناٹ (74 )۔

ہندا سرحال ءِ نیمرغی مسہ زبان ٹی داوڑ درشان کرینے ہراٹی مکالمہ نا وڑاٹ شاعری کننگانے یعنی فارسی، براہوئی و اردو زبان تے اسہ شاعری ٹی باز زیبائی ٹی خلنگانے ہرا براہوئی شاعری ٹی تینا مٹ تینٹ ءِ و داسکان ءِ دا وڑنا شاعری پین کس کتنے دنکہ۔

پرسیدم ازیار انت کیسہ تس جواب کچھ بھی نہیں

گفتشمش دانگی برک پارے، کبھی ہوتا نہیں

انتظارم، تس جواب بننگ نا، منزل دورہے

میروم راہ رضا، پرواہ اف، تیراکبھی

دل بگوید حالے، تینا کے بیان‘ منظور ہے

گفتا ندارم باوفا، ہرکس کہ پاءِ، جھوٹ ہے سبھی

چشم ءِ بادامی ءِ، او خلکر تیرٹ ‘دورسے

زدم آہ، ہتو او ہچ پارے ‘تم پر رحم نہیں

انتظارم روز وشب، خیال کے نوا، میری طرف

نیمرغی گفت، آخر رحم کرو‘ مجھ پروہی (75 )۔

بابا عبدالحق لاکھوریانی ہرا میاں عبدالحق نا پنٹ ہم چاہنگ اک ’’سخن حق‘‘ اونا براہوئی شاعری نا کتاب ءِ اولیکوار1 5 9 1 ء ٹی چھاپ مریک داٹی اصلاحی شاعری، عشقیہ شاعری تون اوار اوار سندھی شاعرآتیان متاثر ’’کافی‘‘ ہم دو بریک کتاب ہیئت نا لحاظ اٹ زیادہ ترمثنوی تیا تالان ءِ ہندن بابا عبدالحق نا شاعری ٹی سندھی رنگ صاف درشان خننگ اک او سندھی او اردو لوزآتے براہوئی ٹی براہوئی لوزآ تا تب و وڑاٹ استعمال کرینے دنکہ کمایانے، لایانے، فقیریانڑی، جوگیانڑی۔ اونا غزل نا رنگ داوڑے۔

اریٹ ای بے بہامے ئس است کنا پائک خداچائک

ہروخت گڑتی غماتے ٹی عمرکائک خدا چائک

دے ئس اسہ جا نیتو اسٹ ہرک داسہ جدا مسٹ

نما دیدار کن بسٹ است کنا خوائک خداچائک

عبدالحق نی کرک قربان تینے محبوب نا محبان

سرے تینا ہم خوبان اگر خوائک خداچائک (76 )۔

عشقیہ شاعری فطری ءُ ٹیکی ئسے دا رجحان اول سرٹی ہر شاعرتون مریک اوکان گڈ چپ و چاگرد و ماحول آن گواچی مننگ نا سوب آن سرحال و رجحان آک بدل مرسہ کیرہ دا ہیت نا ذکر باب نا بناء ٹی ہم کننگاکہ ہرسرحال آ نوشتہ شاعری ٹی شاعرنا جوزہ مہرو عشق اوار مریک دنتو عشقیہ شاعری ہر سرحال و ہیت ٹی مننگ کیک ولے دانا گچین و کانڈا غا سرحال یا رنگ غزل ءِ ولے اینو پگہ غزل نا پلو ہم داخس شابیت مسونے کہ عشق و حسن نا ہیت گپ آن بیدس داٹی زندنا ہر بشخ مننگ کیک۔

براہوئی عشقیہ شاعری ٹی اسحاق سوز ءِ سرخیل پاننگ کینہ ہرا براہوئی جدید شاعری نا پنجاہ سال پورا مننگ آ ہم شاعری کننگ ءِ سوز نا شاعری ٹی عشقیہ رنگ ایلو براہوئی نا شاعرآتیان زیات ءِ او اونا فطرت ہم غزل و عشقیہ رجحان کن جوڑءِ براہوئی شاعری ٹی غزل ءِ غزل نا دروشم تننگ ٹی اسحاق سوز نا بھلو دوئسے دنتو ادب نا داکسرٹی چندی تا شوق و کسرک بدل مرسہ کارہ ولے سوز تینا اولیکو کتاب’’غزلیات سوز‘‘ آن 3تا سونج رونج اسکان عشقیہ وڑو ڈول ءِ یلہ کتنے ہراسوز نا تینا شونق و شاعری تون کمٹمنٹ نا درشانی ءِ۔

غزلیات سوز ہرا 2 6 9 1 ء ٹی چھاپ مریک سوزنا اولیکو کتاب ءِ ہرانا پن آن درشان مریک کہ گیشتری غزل ءِ جی وجان کننگانے۔

نا گمان اینو کریٹ دیدار دلبر یارنا

توبے آن روشن خناٹ رخسار دلبریارنا

چشم نرگس ‘زلف سنبل، لعل لب‘ ابروعجب

جوان کلان اسکہ سینگار دلبریارنا

حسن نا شمع ءِ خنادا دن پارے است ہم

ہن ہشنگ تانی ہرس سینگار دلبریارنا

استے پلفیٹ مسوٹک بیجان بیدل نیم جان

حسن ہراتم ای خناٹ اظہار دلبریارنا

جان ءِ گرقابونی کیس دا سوز نا اینو صنم

شالہ ای دائم خنو گلزار دلبریارنا (77 )۔

سوز ‘ حسن زیبائی ءِ تینا وڑاٹ ہرک اونا منت و التجانا جتاءُ وڑ ئسے یعنی سوز نا شاعری ٹی زیبائی ، درد و فراق ہروڑنا سرحال آک ملیرہ۔

ہراتم نا زتو زیبا بریسہ

ہمو دم بے خبر بے ہوش کیسہ

عجب نا حسن ٹی جادو ارے دا

نگاہ تو نازنا است ءِ پلیسہ

خلیسہ عاشقاتا تیراستا

ہراتم کیرغٹ خنتا ہریسہ

کنا دا استنا غنچہ مریک پھل

ہراتم جوڑتیان تینا مخیسہ

کریس وعدہ بروٹ پیشیم نا ای

مگر سالاک ہنار زیبا بفیسہ

کہیک نا درد غم ٹی سوز اینو

مگر حنام نی دوتیا تخیسہ(78 )۔

عشقیہ شاعری ٹی درد و ڈکھ نا احساس زہیری نا ملاسی ءِ پین ودیفک دا وڑنا شاعری نا بھلا بشخ ہندا مری نا زہیری، بیوفائی نا گلہ شکایت، لاطمائی و غرور نا درشانی آ تالان مریک دنکہ ’’جذبات سوز‘‘ ٹی سوز تینا بیوسی ءِ داوڑ درشان کیک۔

تفہ غم اے صنم نی دا خوشی ٹی

کنے الیپہ تینا بیکسی ٹی

جتائی نا کنے خلپہ سمے دا

ہرک لاڈی کنا دا بیوسی ٹی

تفہ خاخر الے دا مسخراءِ

نہ تینے ڈھکہ دن بیگانگی ٹی

ہراتم وعدہ ءِ تسس وفانا

کنا بس زندگی دا زندگی ٹی

خبر نے انت زاہد عشق نا دا

ارے مزہ عجب دابندگی ٹی

شرابان عشق نا ای سوز ہردم

ہمیشہ شیئر پاوہ بیخودی ٹی (79 )۔

پاش کہ مونے دلربا خنو غمارا خنتے نا

توبے آ چہرہ تو ٹکر کریس است ءِ کنا

ظالم امر نی لاتما چرینگسہ مون اٹ کنا

نظرس اسہ وار دانگ ہرک حالا تینا دیوانہ نا

۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

برک زیبا نیکن زہیر ای کریٹ

نا رنداٹ تینے فقیر ای کریٹ

پٹاٹ نے ظالم مش و جنگل اٹ

دا بیابان آ دشت ءِ لکیر ای کریٹ

دا است نیکہ بیقرارے انتے بفیسہ

ہردم نیکہ انتظارے انتے بفیسہ (80 )۔

عبدالغفور احسن خارانی ہرا براہوئی، بلوچی و فارسی ٹی شاعری کرینے ’’جذبات احسن‘‘ اونا براہوئی شاعری نا کتاب ءِ ’’دیوان احسن‘‘، ’’گلدستہ عبدالغفور‘‘، ’’تخیلات عبدالغفور‘‘ بلوچی و براہوئی ٹی ءُ احسن نا تیوئی شاعری عشقیہ تب ءِ عشق نا کردارءِ داوڑ بیان کیک۔

دا عشق نا حقیقت گفتارءِ کین انت

ہم استناکہ رازے اظہارے کین انت

ملنگ نا جوان کبین ءِ نی پردہ دار اریس

نا مفت تغ ٹی ہر نن دیدار کین انت

احسن بسن کہ عشق ٹی دا بے خبرمگر

داسہ تینے سلامت ہشیار کین انت

۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

برک اے زیب صورت حسن نا سردار بسم اللہ

کہ دنیا ٹی فقط نا خواہوہ دیدار بسم اللہ (81 )۔

احسن ‘حسن کن پردہ ءِ جوان پائک انتیکہ زیبائی و حسن ہراتم بے حجاب مسک تو اودے زوئس نظرلگک ارٹمیکو اوڑان است آک نزورمرسہ کیرہ او حسن نا بندی مریرہ ہندا جوزہ غاتے دیوان احسن ٹی او داوڑ شیئری دروشم ٹی سوگو کیک۔

نظر نے لگپ کس نا نی بے حجاب بفہ

ہلوکہ ماگہ ءُ ناگہ نے ماہ تاب بفہ

عجیب عاشقاتا میڑ بسنے داڑے

ارے نیکن اینو فضا خراب بفہ

کنا دا است نا بند اشکنے کشکنگ اک

نی زلف تینا تفہ سخت پیچ تاب بفہ

اگر نی خواہسہ احسن نا خیرے داسہ بر

پدا کہ شاپہ نی قبراتا گل گلاب بفہ (82 )۔

عشق ٹی بیقراری اسہ المی ءُ بشخ ئسے داٹی انتظاری کسرتیا ہننگ‘ بے حوصلہ مننگ، بے تعملی بریک دافتا ذکرءِ احسن ’’تخلیات غفور‘‘ ٹی دن کیک۔

عجبکہ عشق ٹی ہر دم کنے قرارمتو

کریٹ خامہ خیالس نصیب یارمتو

ہر وقت اریٹ نا رہی آ ہمیشہ یار عزیز

او دیدہ، دیدہ اف اوٹی کہ انتظار متو

دلربا نیتون ارے الفت کنا

راست چاسچا ارے نیت کنا

نا فراق ءِ دوز خان مسٹ کباب

برکہ نا دیدار ارے جنت کنا

بندغاک پارہ گنوکے داغفور

بس گنوکی اٹ مرے شہرت کنا (83 )۔

عشقیہ شاعری ٹی پھل‘ خوشبو، زلف‘ رخسار نا ذکر گیشتری مریک داٹی استعارہ و تشبیہ نا استعمال آک تینا تینا وڑاٹ مرسہ کیرہ دنکہ آہو خنی، کاٹار بامسی، کتابی آ چہرہ، سیامارانگا زلف، کچک انگا دندانک، لال جوڑاک، بلبل نا توار، ہراتم دا تشبیہک استعمال مریرہ تو عشقیہ شاعری نا سرحال زیبدار مرسہ کیک۔کریم بخش سائل ’’غزلیات سائل‘‘ ٹی یار نا زلف آتا صفت ءِ دا وڑکیک۔

گند خوشبو نا بریک زلفاتیان نا نازنین

خنک کنا دا واقف ءُ ہر جلوہ غان نا نازنین

چاوہ نے زیبا کنا انتے گڑا پردہ اریس

تپرہ ای مطلب ءِ دا پردہ غان نا نازنین

کر صنم مہر و وفائس داتینا بیمار تو

اینو خالی ہمپرہ دروازغان نا نازنین

عرض ءِ سائل بے نوا تا دا بنک نی دلربا

عشق اونا مف جدا بس سینہ غان نا نازنین (5 0 1 )۔

ہندا دور نا اسہ پین شاعرئس ہرانا کلام آتے او نا کزیت آن گڈ خداداد گل مچ کرسہ’’ کلام نور‘‘ نا پنٹ شینک کرینے یعنی ’’مولانا نوراحمد محمدشہی‘‘ ہرا حمدونعت آن بیدس عشقیہ غزل ہم نوشتہ کرینے ہندن او عشق ٹی انسان نا آختہ مننگ و دا کسر آن گدرینگنگ آن گڈ ہرا سختیک بریرہ یا انسان تینا سار آن بے سار مریک داکل واقعہ غاتے حروف تہجی آنبار داوڑ شیئری دروشم تسونے۔

ع، ش ، ق نا دو آن کنا ہوش مس ہنوک

م ج ن و او ن نا مثل اٹ گنوک

ل، ی او ل ی لٹا ارا ءِ عقل نا

م ، ف،ل، س اٹ رہزناک مسر پلوک

گ ، و ، ل، ش ن آن بس کنا کنڈا گوش

ن ، ظ، ر، نا کنگٹ مس تیرس خلوک

ز، ل، ف ٹی چندی تا است ءِ قید خناٹ

رب شالہ امان تے مسٹ حیران جک سلوک

جوڑک تنک کاری مثل ل ‘ع‘ ل‘ ہم

ع، ق ، ل نا او رغ ر غ ءِ اسر ہشوک

کپہ دونو، ظ، ل ،م‘ کر ترس ءِ خدا

خیال کرک مستی ہلوک ءِ رب حق ءِ ہلوک

مثل ءِ سیامار ز، ل، ف دلبرنا خناٹ

ق، ع، د نا نکتہ تیدار آ تخوک

ل، ب تن نی شرابٹ رنگ کریس قہرس کریس

ب، ل ، ب، ل نا استٹی خاخر خلوک

ا، ح، م، د ءِ خلک شکاری قید کرے

ر، ح، م، نا ذرہ اس اف نا استٹ ہتوک(85 )۔

عشقیہ شاعری فنی فکری رداٹ سنجیدہ شاعری آن سبک مریک داٹی بیرہ لوز گھنڈنگیک شاعر کن ایلو شاعری نا نسبت آسان مریک عشقیہ شیئرآتیٹی روایتی وڑ و ڈولٹ لفاظی کننگ اک یعنی محبوب، زلف، زیبل‘ دلبر داوڑانگا لوز آتا زیات آن زیات استعمال کننگ اک دنکہ جوہر براہوئی نا ’’احوال غم‘‘ آن گچین کروکا دا غزل ہراٹی اسہ روایت ئس برجا خننگسہ نظربریک۔

عشق ٹی نا دلربا دا زندگی برباد ارے

نا اواری آن پد دا ہم جتائی یاد ارے

نن درست آ نا خیالٹ تیر مس اے دلربا

است دا ویران ارے نا انجمن آباد ارے

بے وفاتا بے وفائی درد ئسے ارمان ئسے

دوستی مہر ووفا آن دلربا آزاد ارے

بے وفاتے ظالماتے دوستی نا غم متو

ہجر ٹی ہوغوک لیکن عشق نا فریاد ارے

است نا چکے نظر نا تیر تو ٹھپی کرے

آہ زاری کیوہ ظالم نا درا فریاد ارے (86 )۔

براہوئی عشقیہ شاعری نا 0 8 9 1 ء اسکان تخلیق آتا نمونہ و مثال آتیان گڈ 0 9 9 1 ء اسکان عشقیہ شاعری نا اسہ چنکو وڑک ئس ہراٹی چندی شاعر آتا پنک بریر ولے نمونہ کن ہمو شاعر آتا شیئرآک ہرافک کتاب خواجہ ءُ دا دورٹی اولیکو کتاب جباریار نا’’خیرات خور‘‘ ہرا 1 8 9 1 ء ٹی چھاپ مریک عشقیہ شاعری نا نمونہ ئس داوڑے۔

جبار یار:

لاڈی نا است جان نا سردار اسٹہ

اے وختس ئس کہ کسے نا دلدار اسٹہ

قربان کاٹم ءِ تینا نے آ کریٹہ ای

کل آن مست ای نا خریدار اسٹہ (87 )۔

میرمحمد الفت:

برک ملہ کنتو ہرک نی خداغا

کریس قول اقرار کنتو وفانا

سبق تسونو نے رقیباک اینو

ہراکان ہرفیس نی عادت جفانا (88 )۔

ہدایت اللہ پرتو

ڈنگ نی خلکس کنے الاس ہناس

رحم نے انتے بتو ظالم گڑاس

است ہر دم نا پدٹ فریاد کیک

خنک نا رندٹ اریر داسکان ملاس (89 )۔

انور براہوئی

نا عشق اٹ کنے ارا گڑا دوبس

اسہ ہجرنا نن، ایلو قضا دوبس

اواری نا پن آن نا آشنا مسٹ

جتائی نا کنے انتہا دوبس(90 )۔

منیرجان اثررئیسانی:

است ہشنگا پوغ مس نا یاد ٹی

خنتوٹ خوشی زرس نا یادٹی

اف شمار غم تے جھٹ ٹی صنم

پوسکنو ہڑدے غمس نا یاد ٹی(91 )۔

صالح محمد شاد

عشق نا دریاٹی بننگ تار خلنگ مشکلے

دا دے بے پایان اصل ایپار مننگ مشکلے

دا مقامے کس رسینگا ہوش نا سودامریک

عاشقی گوازی اس اف مجنون مننگ مشکلے (92)۔

ظاہر شمیم

ہرموڑآ زندگی نا ٹوکر ہزار کنگکٹ

ہچ خنتہ ویٹ ای خوشی غم بے شمار کنگٹ

قسمت کنے کسر نا دونو خلس کرے جوڑ

ہرکس کنے تس ٹوکر ای بے چکار کنگٹ (93 )۔

عزیزمینگل:

دا سوغند ءِ کنوئی ءِ کنوئی ءِ

صنم جانے تینا کروئی ءِ کروئی ءِ

دیکومنٹ حسن نا کپہ داخہ ناز

دا زیب و دا زینت ءِ ہنوئی ءِ ہنوئیءِ (94 )۔

یاسین بسمل

دوست نے تون دلربائی مسونے

متکنا ہر ہیت جائی مسونے

وختس اس اے ہم کہ او مسک کنا

اف خبر انتے جتائی مسونے (95 )۔

پیرل زبیرانی:

ناروائس داخہ انتے دمپدم

ظلم کیسہ داخہ انتے دمپدم

قول تسس ئس نا گمان ای چا بروٹ!

بے کسر دن کاسہ انتے دمپدم (96 )۔

عاصم فرید جمالدینی

نی انت کن کنے آن دلدار جتامسس

ہردم خڑینک خلیوہ غمخوار جتامسس

لگا خیسنو تیرس ٹپی مس جغردا

عاصم فریدءِ درداک کشکار جتامسس (97)۔

اعظم مشتاق لہڑی

اے دوست پری چہرہ کنا جان برک نی

ہر مرض نا اس دارو درمان برک نی

خنپرہ زیبا دونو نا اف حسن نا ثانی

کنے آ نی کبینس کنا ساہان برک نی(98 )۔

طاہرہ احساس جتک

اونا زلف ول ول ماری ارے

خلے ڈنگ وار آتے واری ارے

اودے ہچ خبراف تینا ظلم نا

کسس اونا خن تا شکاری ارے (99)۔

عزیز راہی

خنتے کجل خلک زیبا شوخ و مستانہ کرے

عشقٹی تینا کنے دلدار دیوانہ کرے

تس کنے ساقی ہراتم تینا خنتا پیالہ اٹ

مچ جہانے کنکہ او دن چاکہ مے خانہ کرے (00 1 )۔

محمداسلم پروانہ

انتئے داڑے سلوکس نے دنا انتظارے

زیبا انگا است نا دا دیرکن بیقرارے

دلربا دلبر ہنینانے آن بارو خنپرہ

ناتوا ران زیادہ زیبا پین توار ای بنپرہ

دا ہتم نا پھل گواڑخ ہم توسینگارے(01 1 )۔

حنیف مزاج:

دا است خوائک گفتار نیتون

ولدا وفانا اقرار نیتون

بدنام پائک دنیا نی الے

تینا صفائے کردار نیتون(02 1 )۔

حاجی محمد حسن غمخوار:

امر است نا داسہ خل جوڑمس

صنم ہجرٹی نا غزل جوڑمس

لکیر آتے کشاٹہ ای مش تیا

ولے زلف سے نا ول جوڑمس (03 1 )۔

منظوربلوچ

بیدے نے آن زندگی، استا کنا شورانک ئسے

مری و دا بے وسی استا کنا شورانک ئسے

دا چوک آ موسمے اونی کنا خن تان مر

دا ہتم نا دلبری استا کنا شورانک ئسے (04 1 )۔

پروفیسرعبدالواحدمینگل

قربان مریو خنتا کجل خنی خمارا

زلفاتا ناکہ بندی کنکونوصد ہزارا

مینگل سلوکے نیکہ ہر پار غا ہرک نے

دوتہ ہفک دعاکن بڑزاا و‘ وار وارا (05 1 )۔

محمداقبال ناظر

تنیا مروس وختس نے یاد ای بروٹک

مونجا مروس وختس نے یاد ای بروٹک

دوئے رقیب سے نا دوٹی ہلنگ وختا

مونا مروس وختس نے یاد ای بروٹک (106 )۔

عشقیہ شاعری ہم براہوئی منظوم ادب نا اسہ بھلو بشخ ئسے دانا رجحان فطری مریک او ہر شاعر نا بنائی دورٹی خاص کر ایہن ہردور و ہروخت ٹی عشقیہ شیئرآک سجفنگرہ ولے بیست یکمیکو صدی ٹی باز ترندی اٹ دا ہیت کاٹم ہرفینے کہ شاعر نا فکرو رجحان ٹی ڈیھ و ڈغار کن ڈکھ و گھڑتی ضرور مرے او ہمو شاعرآتے کھوجا و برکتو پاننگ نا دود باز تیزی اٹ مستی روان ءِ ہرافک دا دور ٹی ہم عشقیہ شاعری کننگ ءُ کہ اسہ پارہ غان مچا ڈیھ ٹی سیاسی چک و تاڑ بے تعملی ئس ودی ءِ ہر بروکا دے سختی و ڈکھیائی نا مستائی کن ٹک تننگے اگہ دا حالیت آتیٹی ہم کس خن تے ترکے و تینا کارائی آن رغلیٹی کے گڑا او کوالخواہ شاعر مننگ کپک‘‘۔

ایہن شاعری نا بابت ہرا تنقید کہ مننگ ءِ داٹی حقیقت خننگ اک ولے اینوپگہ داتنقیدی گہوش مچا علاقہ ٹی تالان مسنے او دانا اثر ہم درشان مننگ ءِ گڑاس ادب نا پڑآ جوڑ مروکا پوسکنا ادبی گل آک ۔۔۔۔۔۔۔ہرافک بڑزکو فکرتون مخ تفی کرسہ اوفتا شیئرآتیٹی راج و ڈیہے نا بے تعملی نظربریک دنتو کس ءِ ہچو پابندی او بندش خلنگ مفک کہ او ہرا سرحال آ شاعری کے واہم نوشتوک و چاہندار راج نا خن پُن مریک او کسرشونی ہم کننگ کیک اگہ تینا زمواری و کارائی تے سرپند مرے یقیناً براہوئی شاعری نا ہندا پہلوءِ خنسہ براہوئی ادب نا اسہ گچینو نوشتوک و چاہندارئس دا ہیت ءِ کرینے او اونا ہیت اسہ ہد ئس پک و درست ءِ کہ ’’اگہ پیشن آن کس ئس براہوئی ادب وشاعری نا خواننگ کن برے یا براہوئی شاعری نا انگریزی یا ایلوبھلا زبان تیٹی بدل یا ترجمہ کننگ ءِ تو اوفک یورپ ءِ الیرہ ننا بلوچستان آدا ہج تو بریرہ کہ داڑے ہچ ڈکھیائی اف خلکت آسرات ءِ اگہ غم ارے تو بیرہ صنم نا بیوفائی ءِ‘‘۔

اگہ براہوئی عشقیہ شاعری نا ایلو زبان تیٹی ترجمہ کننگ ءِ تو نوشتوک اسے نا دا خیال پورا پک و درست مریک کہ ننا راج وڈغار جنت نظیر پاننگ نا حقدار مریک ہراڑے بیدس، زلف رخسار نا ہیت و گپ و وفا و دغا نا غاو آن ہچ وئیل و گھڑتی افک ولے دا ہیت ارٹمیکو گھمرو نوشتہ مننگے کہ اینوپگہ براہوئی شاعری ٹی متکنا روایت آک پننگ ءُ ہرافتا ہندا راج و ڈیہے ٹی مروکا بے تعملی و بھاتی و تمن دارآتا سختی وڈکھیائی نا درشانی مننگ ءِ۔